دیاگ خودرو چیست؟ این سوال محور اصلی مطالبی است که در این مقاله بیان خواهیم کرد.
سالها پیش تعمیرکاران ماشین برای رفع عیب موتورو خودرو میبایست دل و روده موتور را بیرون میریختند و کلیه قطعات را بررسی میکردند. اما امروزه عیبیابی خودرو کمی سادهتر شده است.
دلیل این اتفاق تغییر سیستم خودروها و قرار گرفتن نوعی کامپیوتر به نام ECU در دل ماشین است. درواقع این کامپیوتر حافظهای دارد که اطلاعات مهمی را در خود جای داده است.
دیاگ، دستگاهی است که میتواند این اطلاعات را خوانده و معایب خود را مشخص کند.
در ادامه مطالب بیشتری را در رابطه با دیاگ خودرو بیان خواهیم کرد.
پیدایش دیاگ
ظهور اتومبیل به قرن هجدهم میلادی بازمیگردد! نخستین خودرو به وسیله یک دانشمند فرانسوی ساخته شد و سپس سایر کشورها شروع به تولید اتومبیل کردند.
به مرور در دهه نود میلادی میزان تولید اتومبیل و متقاضیان آن بیشتر شد! افزایش ماشینها، نیاز به تعمیر خودروهای معیوب و آسیبدیده را نیز به همراه داشت.
در نتیجه عدهای بهعنوان تعمیرکار اتومبیل مشغول به کار شدند. البته این کار در گذشته به دلیل کمبود امکانات دشوارتر بود و زمان بیشتری را طلب میکرد.
در دهه هشتاد میلادی تغییر و تحولی در سیستم خودروها ایجاد شد. این تغییرات در راستای تسهیل روند عیبیابی خودرو و تعمیر آن به وجود آمد.
در همین راستا نوعی کامپیوتر جهت ثبت و پیگیری عملکرد قطعات خودرو در آن قرار گرفت. این کامپیوتر با اجزای مختلف ماشین در ارتباط است و در صورت بروز خطا در هر یک از قطعات کد خاصی را نشان میدهد.

دستگاه دیاگ چیست؟
پیش از هر چیزی باید بگوییم اصطلاح دیاگ از واژه Diagnostic به معنای تشخیص گرفته شده است.
اما منظور از دیاگ دستگاهی است که جهت عیبیابی خودرو مورد استفاده قرار میگیرد.
این دستگاه قابلیت اتصال به کامپیوتر ماشین را دارد و با خواندن اطلاعات آن به مکانیک در امر تعمیر خودرو کمک میکند.
درواقع این دستگاه کدهایی که از سوی سایر اجزای ماشین به کامپیوتر ارسال میشود را میخواند. این کدها در تمامی خودروها یکسان بوده و هر کدام نشاندهنده نوعی خطا در سیستم ماشین هستند.
اطلاعات دریافتی به وسیله دیاگ
بهطورکلی اطلاعاتی که دستگاه دیاگ دریافت میکند به دو دسته تقسیم میشوند! دسته اول کدهای مربوط به معایب الکتریکی هستند.
این اختلالات معمولا در سیستم انژکتور به وجود میآیند و به عملکرد سنسورها، انژکتورها و … مرتبط هستند.
کدهای دیگر شامل پارامترهای موتور میشوند! منظور از این موارد سرعت موتور، دمای آب، مقدار سوخت، وضعیت دریچه گاز و … است که با استفاده از آنها میتوان عملکرد موتور را ارزیابی کرد.
انواع دیاگ خودرو
در حال حاضر دو نوع دستگاه دیاگ ماشین در بازار به چشم میخورد! نوع اول اسکنرهایی هستند که قابلیتهایی متعددی دارند. این دستگاههای پیشرفته اغلب در نماندگیهای بزرگ وجود دارند.
نوع دوم دستگاه دیاگ خودرو ارزانتر است. این نوع دستگاه دیاگ کد خوانده شده از ECU را از طریق بلوتوث به گوشی یا کامپیوتر میفرستد. این دستگاه بسیار ساده است و به کمک یک نرمافزار بهراحتی میتوانید با آن کار کنید.

نحوه ارسال اطلاعات
پورتی به نام OBD در خودروها برای اتصال دیاگ در نظر گرفته شده است. درواقع دستگاه دیاگ یا کدخوان جهت نمایش اطلاعات به این پورت وصل میشود.
محل قرارگیری پورت OBD در ماشینها متفاوت است! اما اغلب در زیر داشبورد، کنسول میانی یا زیر کاپوت خودرو قرار دارند.
دیاگ پس از اتصال به خودرو، اطلاعات را از طریق پینهای مختلف درگاه دریافت و به اسکنر یا از طریق بلوتوث به دستگاهی دیگر ارسال میکند. تجزیه و تحلیل دادهها نیز به وسیله اسکنر یا اپلیکیشن انجام میشود.
دیاگ چه اطلاعاتی را میخواند؟
شاید بپرسید چه معایبی به وسیله دستگاه دیاگ شناسایی میشوند؟ همانطور که گفتیم دو نوع دستگاه دیاگ وجود دارد.
کدخوانهای اسکنر قدرت بالاتر و کارایی بیشتری دارند! درواقع اسکنرها شامل پایگاه داده گستردهای از کدهای خطا و دلایل آنها هستند.
تفاوت این دو نوع دستگاه کدخوان اینجا مشخص میشود! اسکنرها با توجه به قابلیتی که دارند، بهسادگی تعمیرکار را در عیبیابی خودرو راهنمایی میکنند. درواقع مکانیک با استفاده از اسکنر بهراحتی متوجه مفهوم کد خطا میشود.
در حالت کلی اکثر دستگاههای دیاگ میتوانند مشکلات برقی خودرو، سنسور اکسیژن، سنسور کاتالیزور و سنسور ABS را تشخیص دهند. همچنین در ماشینهای دنده اتوماتیک میتوانند پارامترهای مربوط جعبهدنده ماشین نظیر فشار روغن گیربکس را نیز بخوانند.
بهطورکلی در ماشینهای مدرنتر امکان رویت کدها و پارامترهای بیشتری وجود دارد! اما در خودروهای سادهتر تعداد این پارامترها کمتر است.

دیاگ زدن به معنای تعمیر خودرو نیست
برخی گمان میکنند که با یک دستگاه کدخوان عیبیابی ماشین کار چندانی ندارد! اما این تصور کاملا اشتباه است. زیرا تجزیه و تحلیل کدهای خیلی هم ساده نیست. گاهی کدهای یکسانی نمایش داده میشوند که ممکن است علت وقوع آنها متفاوت باشد.
بنابراین این امر نیاز به تجربه دارد! پس اگر به کمک یک کارشناس نیاز داشتید میتوانید درخواست خود را در سامانه کارچی داری ثبت کنید.
البته خدمات این سامانه هوشمند انجام کار فقط به دیاگ زدن ختم نمیشود! سامانه کارچی داری خدمات متنوعی را در زمینه خودرو ارائه میدهد که به سادگی میتوانید از آنها استفاده کنید.
پارامترهای مهم در دستگاه دیاگ خودرو
در این قسمت برخی از پارامترهای مهم که توسط دستگاه دیاگ قابل رویت هستند را به همراه دلایل آنها توضیح خواهیم داد.
دور موتور
دور موتور در حالت طبیعی باید بین ۸۰۰ الی ۹۰۰ ثابت شد.
نوسانات جزئی دور موتور در حد ۵۰ واحد چندان مهم نیست! این نوسان معمولا به علت کثیفی سنسور یا عملکرد کامپیوتر خودرو جهت تنظیم استژر رخ میدهد. اگر میزان نوسان دور موتور بیشتر شود ممکن است علت آن اختلالات سخت افزاری در موتور مانند یاتاقان زدن یا انحنای میللنگ باشد.
در صورتی که موتور ماشین بدون هیچگونه مشکل مکانیکی دچار نوسان شود، مشکل آن میتواند در پاشش نامنظم سوخت یا اختلال در ورودی هوا باشد. در این شرایط پارامترهای مختلفی مانند وضعیت استپر، زاویه دریچه گاز، فشار منیفولد، تایم جرقه و پاشش سوخت باید مورد بررسی قرار بگیرند.

علائم خرابی سنسور دور موتور
هنگامی که ماشین روشن است دور موتور به شکل نادرست نمایش داده شود یا ثابت بماند. پیش از رسیدن دور موتور به خط قرمز حالت Cut Off ایجاد شود. عدم ارسال سیگنال پاشش سوخت به کامپیوتر خودرو مانع از روشن شدن آن شود.
ولتاژ باتری
در اتومبیلی که روشن است، ولتاژ خودرو باید میان ۱۲ تا ۱۴ ولت باشد.
در صورتی که نوسان ولتاژ زیاد شود یا با فشردن پدال گاز، افزایش ولتاز محسوس باشد، نشاندهنده مشکل در دینام ماشین است. علت آن هم معمولا کوتاه شدن ذغالها است.
ولتاژ بالای ۱۴ ولت میتواند به سایر بخشهای الکترونیکی خودرو آسیب وارد کند. این مشکل با تعویض آفتامات دینام برطرف خواهد شد.
زاویه دریچه گاز
زاویه دریچه گاز در ماشینهایی که گاز سیمی دارند در دور آرام باید صفر باشد! اما در خودروهایی که دریچه گاز برقی دارند معمولا با توجه به سردی و گرمی میان ۶ الی ۱۲ درجه است.
احتمال دارد که عدم رگلاژ پولکی دریچه گاز سبب این مشکل شده باشد.
تغییر تنظیم صحیح زاویه دریچه گاز سبب اخلال در محاسبات ECU میشود.
علائم خرابی سنسور موقعیت دریچه گاز
از کار افتادن این سنسور در خودروهای انژکتوری و فاقد سنسور اکسیژن باعث بد کار کردن موتور خودرو میشود.
اما در خودروهایی که دارای سنسور اکسیژن هستند، این اتفاق رخ نمیدهد! در شرایطی که سنسور فشار داخل منفولید معیوب باشد، ECU دادهها را از طریق سنسور دریچه گاز محاسبه میکند.
خرابی این سنسور منجر به خروج دود سیاه از اگزوز میشود و از قدرت و شتاب ماشین میکاهد.
در این مقاله در رابطه با دیاگ خودرو توضیح دادیم. در صورتی که اختلالی را در عملکرد خود مشاهده کردید میتوانید از طریق سامانه کارچی داری درخواست خود را ثبت کنید تا کارشناسان ما در کمترین زمان ممکن نزد شما حاضر شوند.